Meble we Francji – czas rokoko - część...

Meble w mieszkaniach ludzi średniozamożnych wykonywano z drewna orzechowego lub bukowego, lakierując je lub pozostawiając po wywoskowaniu w naturalnym kolorze. Forniry z drewna egzotycznego stosowano tylko do drobnych intarsji. W XVIII w. były wyrabiane w licznych warsztatach meble na sprzedaż. Artyści rysowali wzory mebli, a ebeniści paryscy byli zbyt dobrymi kupcami, by przepuścić okazje do sprzedaży mebli ludziom, którzy pragnęli naśladować warstwy uprzywilejowane. Formy mebli były często inspirowane przez wybitnych artystów, np. przez Watteau. Pierwsze miejsce w meblarstwie rokokowym należy się mistrzowi ebeniście Cressent, który już w meblach Regencji zapoczątkował swą twórczość, nie wzorowaną na jakichkolwiek dotychczasowych formach, lecz głęboko rodzimą. Do ulubionych motywów Cressenta należy między innymi małpka igrająca na sznurze, modna zresztą również w dekoracjach Regencji. Symetryczne motywy dekoracji, stosowane przez Cressenta, jak np. jednakowo wygięte oparcia, symetrycznie wygięta linia pod siedzeniem itd. - w okresie rokoka stały się wyraźnie asymetryczne, utrzymując jednak swą płynność i równowagę całego układu.

Szafa. Szafy rokokowe były duże, dwudrzwiowe lub składające się z dwóch części, podobnie jak w XVII w. ich formy stały się jednak lżejsze, górna część wygięta łukowato i ozdobiona kartuszem. Płyciny były otoczone listwami o charakterystycznych liniach. Wąskie szafki z trzema szufladami z których dwie były wysuwane do przodu, a jedna w bok, tzw. chiffonieres - służyły do chowania drobnych przedmiotów i często zaliczane są do małych komód. Bardzo rozpowszechnione były szafki umieszczone w rogach pokoi, co sprawiało, że prostokątne wnętrze maiło formy zmiękczone przez wypełnienie narożników.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

Komoda. Była meblem bardzo rozpowszechnionym, najczęsciej na nóżkach, z dwiema głębokimi szufladami. Słynne były komody Caffieriego, ozdobione pięknymi cyzelowanymi muszelkami. Powodzeniem i uznaniem cieszyły się również lakierowane komody braci Martin.

Biurko. Powszechnie przyjętą formą biurka był stół z szufladami, mający ustawiona z boku na płycie nadbudowę z przedziałami na papiery, tzw. cartonnier. Jedno z najpiękniejszych biurek w historii meblarstwa zostało rozpoczęte dla króla Ludwika XV przez ebenistę królewskiego Francois Oebena w 1760 r. Po nim prace nad biurkiem prowadził słynny ebenista Jean Riesener i ukończył je w 1769 r., oznaczając biurko swoim nazwiskiem. Było to pierwsze biurko z żaluzją cylindryczną, mebel, który częściowo należy do stylu rokoko, częściowo zaś jest już w stylu klasycznym. Podaliśmy te daty, aby podkreślić jak długi musiał być wówczas okres projektowania, a potem wykonania mebla.

Łóżko. Łóżko było mniejsze niż w XVII w. i miało częściowo widoczna konstrukcję drewnianą. Powstawało wówczas wiele nowych rodzajów łóżek o nazwach: a la turque, a la polonaise, a l'anglaise itd. Wiele mebli o charakterze dużych foteli lub kanap służyło również jako łóżka, a raczej jako rzeźbione podobnie jak w meblach do siedzenia. Meble te składały się zwykle z dwóch lub trzech części i występowały pod różnymi nazwami, często przejętymi ze wschodu, jak np. sofa czy otomana. Z innych mebli, podobnie jak w poprzednim okresie, używane były parawany, ekrany itd.

Chodniki wełniane - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

Stół. Stoły w kresie Regencji miały nogi wygięte w kształcie litery S i były podobne do stołów z późnego okresu ludwika XIV. Nogi wykonane w stylu rokoka stały się smukłe, a wygięcie ich miało charakter bardziej sprężysty. Wyróżniały się formy stołów konsolowych, o pięknym powiązaniu nóg. Płyty stołów były marmurowe, czasem alabastrowe, z inkrustacją z kamieni: ametystów, topazów, jaspisów, lapis-lazuli i innych. Stosowano również płyty drewniane z intarsją. Nóżki i rama były bogato rzeźbione i złocone. Oprócz stołów zwykłych i konsolowych znane były również inne formy, np. toalety z podnoszoną częścią środkową z lustrem i stoliki do gry w tric-trac.

Meble do siedzenia. Trudno byłoby wyliczyć najróżnorodniejsze nazwy nadane w tym okresie we Francji wszelkiego rodzaju meblom służącym do siedzenia lub leżenia. Krzesła były lekkie, z nóżkami wygiętymi, wyjątkowo tylko połączonymi w dolnej części i to tylko w przypadku krzeseł z siedzeniem wyplatanym trzciną, nigdy zaś obitych, których rama siedzeniowa mogła być grubsza, a tym samym konstrukcja mocniejsza i nie wymagająca połączenia nóżek. Oparcie było lekko wgłębione i odchylone do tyłu, w celu dostosowania krzesła do budowy ciała ludzkiego. Siedzenie maiło formy wygięte, z zaokrąglonymi rogami, przód wypukły lub wklęsły. Fotele miały różne formy, a w związku z tym i nazwy, np. cabriolet, bergere, marquise (szeroki podwójny). Istniało również wiele rodzajów kanap, stołków i podnóżków. Nowością był tzw. garnitur do salonu, składający się z kilku krzeseł, foteli i kanapy, obitych taka samą tkaniną, oraz stołu. Obicie wykonane było z czystego włosia na pasach; sprężyn wówczas jeszcze nie znano. Tkaniny na obicie były inne niż w XVII w.; stosowano m.in. jedwab, adamaszek i brokatelę, wyrabiane w Beauvais, Elbeuf i Rouen.

Chodniki sznurkowe - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka: S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne