Rokoko we Francji - część druga

W rokoko kompozycja wnętrz polegała na rozbiciu ścian na pola, w których znajdowały się okna, drzwi, lustra i szafy, włączone w ogólną kompozycję jako związane z nią elementy. Rokoko wprowadziło konsekwentnie jednolita kompozycje ścian, sufitu i posadzki. Ściana podzielona była zwykle na część cokołową, o wysokości odpowiadającej oparciu niewysokich krzeseł, właściwe pole ściany i wieńczący lekki gzyms, który mógł być wygięty lub sprowadzony do listwy o dozwolonej kompozycji, niekoniecznie poziomo odgradzającej ścianę od sufitu. Gzyms istnieje jeszcze we wnętrzach z okresu Regencji, bliski w formie gzymsowi z okresu Ludwika XIV. Dolna część ściany, cokołowa, obłożona była zwykle boazerią płycinową, gładką, rzadziej ozdobną. Charakterystyczną cechą wnętrz francuskich było nieskomplikowane wykonanie cokołu, z uwagi na to, iż nie powinien być narażony na uszkodzenie meblami. Pola ściany, tzw. panneaux, były obramione listwami, zazwyczaj złoconymi, z wygiętymi rogami; na listwach i między listwami występowały motywy: kwiatów, muszli, rozet i siateczki. W stylu Regencji rama każdego pola, choć wygięta u góry i na narożnikach, była symetryczna w kompozycji. W stylu rokoko panuje zupełna dowolność kompozycji ram poszczególnych pól, przy zachowaniu niezwykle subtelnej równowagi. Kompozycja wnętrz sprowadzała się do umiejętnego operowania linią prosta i wygięta, w połączeniu z rytmicznymi akcentami motywów roślinnych. Niektórzy mistrzowie rokoko, jak np. Meissonier, posuwali się znacznie w dowolności i dynamice kompozycji, tworząc fantazje skalne, pełne muszelek, krajobrazy z palmami, smokami itp. Artyści rokoka operowali doskonałą sztukaterią do wykonania dekoracji sufitów i ścian. W wielu jednak przypadkach listwy i dekoracja były rzeźbione w lakierowanym drewnie lub też wyjątkowo - w drewnie pozostawionym w naturalnym kolorze, z wykończeniem. Wnętrza rokokowe były widne, jasne w kolorach. Często występowała na ścianach biel ze złoceniami na listwach, gzymsach oraz na dekoracjach. Niektóre pola były wypełnione kompozycjami malarskimi o bogatej harmonii barw. Pola ścian były często wypełnione tkaniną.

Chodniki sznurkowe - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

W okresie rokoka tkactwo francuskie osiągnęło wysoki poziom doskonałości, przodując całej Europie, zarówno co do różnorodności materiałów i techniki, jak i co do wzorów, które opracowywali wybitni artyści. Często występowało w tkaninach złoto i srebro, nie tylko w postaci pojedynczych nitek, ale także karbowanych lub gładkich pasków. Tkaniny były różnorodne: obok adamaszków i brokatów, aksamitów i weluru, występowały wytłaczane plusze jedwabne i wełniane oraz tafty. Rysunek tkanin był lekki, barwy spokojne, delikatne; wzory występowały w dwóch planach: jeden - to tło pokryte siatką, paskami albo rozetkami, drugi - to wyraźny ornament pierwszoplanowy - roślinny i kwiatowy, o motywach ptaków, wazonów, a także wyjątkowo, o motywach pejzażowych. Modne były tkaniny nawiązujące do sztuki chińskiej, stosowane zarówno na ściany, jak i na obicia mebli, a zwłaszcza na parawany i ekrany. stosowano również haftowane obicia na meble, tzw. petit point lub point d'Hongrie. Ściany wykładane bywały również papierem chińskim. Troskliwie opracowywano otwory okienne i drzwiowe. Okna zajmowały całą wysokość ściany, były wysmukłe, co podkreślał jeszcze wyraźniej podział na drobne szybki, najczęściej o wydłużonych proporcjach. Ościeża okien komponowano łącznie ze ścianami. Sute firanki i zasłony okienne nadawały wielką zaciszność wnętrzu. Drzwi płycinowe, również o wydłużonych proporcjach podkreślonych układem płycin, z których górna była znacznie większą niż dolna, były zwykle zwieńczone supraportą, sięgającą do sufitu. W supraportach umieszczano ozdobne płaskie rzeźby lub obrazy. Ozdoby drzwi były podobnie opracowane jak ozdoby listew na ścianach. Kominki i piece rokokowe były kompozycjami malarsko-rzeźbiarskimi, włączonymi w podziały ścian wnętrza. Miały one charakter wybitnie mieszkalny i użytkowy, niezależnie od wyrafinowanych szczegółów: obramień kominków, kafli, gzymsów i nóżek pieców. Posadzki były przeważnie parkietami, stanowiącymi jedną całość kompozycyjną ze ścianami i sufitem. Pałace w okresie rokoka całkowicie się przeżyły. Zamiast nich zaczęto budować małe wiejskie rezydencje i małe domy w mieście przeznaczone dla niewielkiego grona ludzi.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne