Architektura wnętrz, strona 1

Do ozdabiania mebli używano w Niemczech tak kosztownych materiałów, jakich nie spotykamy nawet w tej obfitości w meblach włoskich i francuskich. Stosowano wiec w dużych ilościach srebro i złoto, szyldkret, płyty z lapis-lazuli i ametystu oraz drogie forniry. Na całym terytorium Niemiec rzemieślnicy-stolarze osiągnęli wyjątkowo wysoki stopień doskonałości wykonania mebli, a współdziałali z nimi w osiągnięciu niezwykłych efektów złotnicy-cyzelerzy, tapicerzy, lakiernicy i snycerze. Zachowały się cechowe projekty, które wykazują doskonałe opanowanie rysunku i detalu. Stolarze niemieccy wzorowali się na francuskich mistrzach-ebenistach, nie sygnowali jednak swych dzieł i w odróżnieniu od Francji, gdzie mamy długie listy rejestrowanych ebenistów, w Niemczech nazwiska rzemieślników spotykamy wyjątkowo. Wiemy natomiast, ze istniały przodujące stolarskie ośrodki cechowe, jak Mainz, Hamburg i Drezno. W meblarstwie niemieckim występują wyraźne różnice pomiędzy meblami siedzib magnackich i mieszczańskich. Pierwsze były wykonane wprawdzie przeważnie przez niemieckich mistrzów, lecz według obcych wzorów, lub też po prostu kupione za granicą, wobec czego przyczyniły się tylko w nieznacznym stopniu do ugruntowania niemieckiego stylu barokowego i rokokowego. natomiast meble wykonane wg wzorów miejscowych uzyskały ogólną wziętość i popularność. Pomiędzy północnymi, środkowymi i południowymi ośrodkami meblarstwa występowały różnice, zarówno jeśli idzie o materiał, jak i o wykonanie. Na północy panował dąb i polerowany fornir, z dodatkiem na ozdoby obcych materiałów, takich jak: cyna, szyldkret i kość. Na południu stosowano drewno miękkie i drewna ozdobne z intarsjami. Dla Niemiec środkowych typowe były kolorowe intarsje. W okresie rokoka, obok naturalnego drewna barwionego, występowało często lakierowanie w różnych kolorach.

Skrzynia. Forma ta była w zaniku już od czasów baroku, z wyjątkiem wnętrz wiejskich, w których nadal skrzynia stanowi jeden z głównych sprzętów. Jej funkcje przejęły już w baroku głębokie szuflady w szafach, a w początkach rokoka - komody.

Chodniki wełniane - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

Szafa - stała się nieodzownym akcentem wielkiego barokowego wnętrza. Powiększone zostały jej wymiary, a szczegóły dekoracji utrzymane w wielkiej skali całego mebla. Bryła szafy barokowej ma swoją architekturę, odmienną jednak od renesansowej i nie polegającą na klasycznych kanonach podziału, lecz na wyzyskaniu możliwości materiału. Stolarze okresu baroku z upodobaniem stosowali głębokie profile wielokrotnie ukośnie ścinanie, czyli gierowane, ze środkiem z ułożonego na krzyż, bogato usłojonego i wypolerowanego drewna. Gzyms nad szafą stanowi tzw. kopfsztyk, wieńczący szafę mocnym akcentem. Taki typ szafy, wywodzącej się z Niderlandów, a zwanej hamburską, jest charakterystyczny dla miast Hanzy. Stolarz J. Chr. Senckeisen opisuje ją jako szafę dębową, z bogatą dekoracją snycerską na narożnikach, kapitelach, fryzie i lizenach; dekoracja ta oparta była na motywach liści akantu, owoców, kwiatów i figur. Pozostała część szafy była  fornirowana. Charakterystycznym elementem dekoracyjnym była szeroka listwa przymykowa, bogato rzeźbiona, w której otwór na klucze był przykryty rzeźbą obracaną na osi. Szafa stała na wysokich nogach o kształcie kuli. Gzyms szafy był prosty.

Prasa, komoda, sekretarzyk - to sprzęt służący do prasowania bielizny. Umieszczano go w tym okresie na spiralnych nogach. Czasy rokoka przyniosły urozmaicone formy mebli skrzyniowych zwanych: komodą, sekretarzykiem, pulpitem i biurem. Najpopularniejszym meblem mieszczańskim stał się dwu- lub trzyczęściowy sekretarzyk, dający okazję mistrzom stolarskim do wykonania w nim licznych, dowcipnie umieszczonych skrytek. Trzyczęściowy sekretarzyk składał się z komody, pulpitu (ew. z bocznymi szufladami) i szafki, w której środkową część, tzw. tabernaculum, jest właściwą szafką, a po bokach jej są umieszczone dwa rzędy szufladek, otwieranych przez zwolnienie automatycznego zamknięcia po otworzeniu drzwiczek środkowych. Obok takich sekretarzyków spotykamy dwuczęściowe, tj. bez górnej szafki, z pulpitem i umieszczonym na komodzie lub na stoliku o spiralnie toczonych nóżkach.

Stół. Duży stół na toczonych nogach był nieodzowny w wyposażeniu wnętrza mieszczańskiego. Panowała wówczas duża rozmaitość, zarówno jeśli chodzi o konstrukcję, jak i o dekorację stołów. Ponieważ stół był przeważnie nakrywany, uwagę koncentrowano pzrede wszystkim na bogato toczonych, bombiastych nogach. We wnętrzach dworskich stół stanowił jeden z elementów kompletów, do których należały również również krzesła i fotele.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka: S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne

Ośrodkami, z których promieniowała kultura i sztuka w XVII i XVIII w., były: na północy Berlina oraz miasta Hanzy, na południu Monachium, Drezno i Wiedeń. Miasta te oddziaływały silnie na całe terytorium Niemiec, które nie stanowiły jeszcze wówczas jednolitego organizmu państwowego. Istniały również na terenach niemieckich inne obce wpływy, jak np. Flandrii i Holandii oraz poprzez miasta Hanzy - Anglii, zwłaszcza w okresie rozkwitu meblarstwa angielskiego, który przypadł na połowę XVIII w. Pomimo tych wpływów poszczególne ośrodki niemieckie stworzyły jednak własny charakter wnętrza mieszkalnego i własne typy mebli, tak że możemy mówić o niemieckim baroku i niemieckim rokoko, a w poszczególnych przypadkach, wybitnych dzieł architektury lub mebli, przywiązujemy nawet do nich nazwę regionu czy też miasta. Mówimy więc o mieście bawarskiego baroku - Würzburgu lub Dreźnie, jako stolicy saskiego rokoka. Barok i rokoko w Niemczech stanowią jeden nieprzerwany ciąg rozwojowy. Wprawdzie różnice miedzy architektura barokową i rokokową są znaczne, jednocześnie jednak w wielu przypadkach widzimy nakładanie się cech obu stylów, co zwłaszcza uwidacznia się silnie we wnętrzach siedzib mieszkalnych oraz w meblach. Odrębne cechy architektury poszczególnych ośrodków wynikały z różnic klimatycznych północnych i południowych regionów, ze stosowania różnych materiałów oraz z sąsiedztwa z różnymi krajami, w których architektura osiągnęła wysoki stopień doskonałości. Wpływy włoskie dominowały na dworach państw katolickich, np. w Polsce, natomiast wszystkie dwory niemieckie opanowały w XVIII w. wpływy francuskie, przy czym najsilniej oddziałały one na dwór saski w czasach panowania Augustów. Na dworach książęcych pełno było w tych czasach artystów obcego pochodzenia, z których cześć asymilowała się silnie oddziaływała na artystów miejscowych. Obok nich, nowości stylowe z obcych dworów przywozili wojażujących książęta, dworzanie oraz miejscowi artyści, udający się sumptem księcia a granicę na studia bądź po prostu po zakup przedmiotów sztuki do urządzenia wnętrz. Oczywiscie w dalszym ciągu przyczyniały się znacznie do przeszczepienia obcej sztuki wędrówki rzemieślników, obowiązujące jeszcze w cechach w XVII i XVIII w. Niemieccy rzemieślnicy mieli w Europie pinie uczciwych i rzetelnych fachowców, toteż nawet wśród ebenistów francuskich znajdowali chętnych mistrzów, którzy chcieli ich u siebie zatrudnić.

Chodniki sznurkowe - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

Jeżeli chodzi o obcych artystów na dworach niemieckich, w czasach baroku przeważali Włosi i Holendrzy, a w czasach rokoka - Francuzi, choć włoska kolonia artystyczna też nie była pozbawiona wpływów. Artyści reprezentowali różne specjalności; przeważali architekci i malarze, obok nich występowali rzeźbiarze i snycerze, złotnicy i cyzelerzy. Dużą rolę w organizacji ruchu budowlanego odgrywali sami panujący, z których imieniem, podobnie jak we Francji, łączy się do dziś styl epoki i określonego regionu. Tajemnicze groty, skały i muszle, kolorowe półszlachetne kamienie użyte do ozdób, charakteryzują motywy stosowane w barokowych wnętrzach pałaców. Rokoko zmiękcza te efekty, stosuje kolorową porcelanę, fajans i szkło, spłaszcza ściany i wygładza je przez odrzucenie klasycznych motywów kolumn, pilastrów i gzymsów. barok niemiecki oddalił się od swego prototypu włoskiego, a rokoko niemieckie zdynamizowało francuskie formy, czyniąc je często grubymi, prymitywnymi i ciężkimi, a jednocześnie bardzo niespokojnymi, choć nie pozbawionymi mistrzostwami kompozycji. Brak niemiecki cechowała jedność form wnętrza z architektura zewnętrzną, przez nawiązywanie we wnętrzu do plastyki i rozczłonkowania elewacji. Rokoko stworzyło ruchliwą kompozycję wnętrza, przy spokojnej, rzeczowej elewacji. Barokowe rezydencje były marzeniem każdego z książąt panujących w niemieckich państewkach. Skalą odbiegły one do Wersalu, który był niedoścignionym wzorem. Natomiast we wnętrzach usiłowano rywalizować z wnętrzami francuskich pałaców, bądź włoskich willi, niezwykłością wystroju architektonicznego, oddalając się tym samym od właściwego Francji klasycyzowania. Niemieckie wnętrza barokowe powstawały przeważnie z okazji pzrebudowy pałaców już istniejących bądź odbudowanych po pożarach, od których w tych niespokojnych czasach niełatwo się było uchronić. Wnętrz barokowych powstało jednak stosunkowo mało w porównaniu z późniejszymi rokokowymi, w których artyści znaleźli wyjątkowe pole do popisu. Na ogół rezydencję z czasów baroku nazywane są zamkami, ze względu na ich budowę jeszcze w epoce renesansu. w okresie rokoka rozwinęła się zamiłowanie do sfer dworskich do założeń zw. maison de plaisance, składających się z małych pałacyków, pawilonów przypominających chińskie pagody, mostków, pergoli itp. przykładami takich założeń są: Potsdam Fryderyka wielkiego i pałac w Pillnitz.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka: S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne

Meble w mieszkaniach ludzi średniozamożnych wykonywano z drewna orzechowego lub bukowego, lakierując je lub pozostawiając po wywoskowaniu w naturalnym kolorze. Forniry z drewna egzotycznego stosowano tylko do drobnych intarsji. W XVIII w. były wyrabiane w licznych warsztatach meble na sprzedaż. Artyści rysowali wzory mebli, a ebeniści paryscy byli zbyt dobrymi kupcami, by przepuścić okazje do sprzedaży mebli ludziom, którzy pragnęli naśladować warstwy uprzywilejowane. Formy mebli były często inspirowane przez wybitnych artystów, np. przez Watteau. Pierwsze miejsce w meblarstwie rokokowym należy się mistrzowi ebeniście Cressent, który już w meblach Regencji zapoczątkował swą twórczość, nie wzorowaną na jakichkolwiek dotychczasowych formach, lecz głęboko rodzimą. Do ulubionych motywów Cressenta należy między innymi małpka igrająca na sznurze, modna zresztą również w dekoracjach Regencji. Symetryczne motywy dekoracji, stosowane przez Cressenta, jak np. jednakowo wygięte oparcia, symetrycznie wygięta linia pod siedzeniem itd. - w okresie rokoka stały się wyraźnie asymetryczne, utrzymując jednak swą płynność i równowagę całego układu.

Szafa. Szafy rokokowe były duże, dwudrzwiowe lub składające się z dwóch części, podobnie jak w XVII w. ich formy stały się jednak lżejsze, górna część wygięta łukowato i ozdobiona kartuszem. Płyciny były otoczone listwami o charakterystycznych liniach. Wąskie szafki z trzema szufladami z których dwie były wysuwane do przodu, a jedna w bok, tzw. chiffonieres - służyły do chowania drobnych przedmiotów i często zaliczane są do małych komód. Bardzo rozpowszechnione były szafki umieszczone w rogach pokoi, co sprawiało, że prostokątne wnętrze maiło formy zmiękczone przez wypełnienie narożników.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

Komoda. Była meblem bardzo rozpowszechnionym, najczęsciej na nóżkach, z dwiema głębokimi szufladami. Słynne były komody Caffieriego, ozdobione pięknymi cyzelowanymi muszelkami. Powodzeniem i uznaniem cieszyły się również lakierowane komody braci Martin.

Biurko. Powszechnie przyjętą formą biurka był stół z szufladami, mający ustawiona z boku na płycie nadbudowę z przedziałami na papiery, tzw. cartonnier. Jedno z najpiękniejszych biurek w historii meblarstwa zostało rozpoczęte dla króla Ludwika XV przez ebenistę królewskiego Francois Oebena w 1760 r. Po nim prace nad biurkiem prowadził słynny ebenista Jean Riesener i ukończył je w 1769 r., oznaczając biurko swoim nazwiskiem. Było to pierwsze biurko z żaluzją cylindryczną, mebel, który częściowo należy do stylu rokoko, częściowo zaś jest już w stylu klasycznym. Podaliśmy te daty, aby podkreślić jak długi musiał być wówczas okres projektowania, a potem wykonania mebla.

Łóżko. Łóżko było mniejsze niż w XVII w. i miało częściowo widoczna konstrukcję drewnianą. Powstawało wówczas wiele nowych rodzajów łóżek o nazwach: a la turque, a la polonaise, a l'anglaise itd. Wiele mebli o charakterze dużych foteli lub kanap służyło również jako łóżka, a raczej jako rzeźbione podobnie jak w meblach do siedzenia. Meble te składały się zwykle z dwóch lub trzech części i występowały pod różnymi nazwami, często przejętymi ze wschodu, jak np. sofa czy otomana. Z innych mebli, podobnie jak w poprzednim okresie, używane były parawany, ekrany itd.

Chodniki wełniane - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

Stół. Stoły w kresie Regencji miały nogi wygięte w kształcie litery S i były podobne do stołów z późnego okresu ludwika XIV. Nogi wykonane w stylu rokoka stały się smukłe, a wygięcie ich miało charakter bardziej sprężysty. Wyróżniały się formy stołów konsolowych, o pięknym powiązaniu nóg. Płyty stołów były marmurowe, czasem alabastrowe, z inkrustacją z kamieni: ametystów, topazów, jaspisów, lapis-lazuli i innych. Stosowano również płyty drewniane z intarsją. Nóżki i rama były bogato rzeźbione i złocone. Oprócz stołów zwykłych i konsolowych znane były również inne formy, np. toalety z podnoszoną częścią środkową z lustrem i stoliki do gry w tric-trac.

Meble do siedzenia. Trudno byłoby wyliczyć najróżnorodniejsze nazwy nadane w tym okresie we Francji wszelkiego rodzaju meblom służącym do siedzenia lub leżenia. Krzesła były lekkie, z nóżkami wygiętymi, wyjątkowo tylko połączonymi w dolnej części i to tylko w przypadku krzeseł z siedzeniem wyplatanym trzciną, nigdy zaś obitych, których rama siedzeniowa mogła być grubsza, a tym samym konstrukcja mocniejsza i nie wymagająca połączenia nóżek. Oparcie było lekko wgłębione i odchylone do tyłu, w celu dostosowania krzesła do budowy ciała ludzkiego. Siedzenie maiło formy wygięte, z zaokrąglonymi rogami, przód wypukły lub wklęsły. Fotele miały różne formy, a w związku z tym i nazwy, np. cabriolet, bergere, marquise (szeroki podwójny). Istniało również wiele rodzajów kanap, stołków i podnóżków. Nowością był tzw. garnitur do salonu, składający się z kilku krzeseł, foteli i kanapy, obitych taka samą tkaniną, oraz stołu. Obicie wykonane było z czystego włosia na pasach; sprężyn wówczas jeszcze nie znano. Tkaniny na obicie były inne niż w XVII w.; stosowano m.in. jedwab, adamaszek i brokatelę, wyrabiane w Beauvais, Elbeuf i Rouen.

Chodniki sznurkowe - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka: S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne

Zakres twórczości najczęściej obejmował nie tylko wnętrza, lecz i meble i odwrotnie - maitre-ebeniste często projektował całe wnętrza. Przejście od monumentalnych form mebli w okresie klasycyzmu do form wygiętych, płynnych - zaznaczyło się już na przełomie XVII i XVIII w. W XVIII w. meble w znacznie większym stopniu niż dotychczas nabierają cech ruchomości we wnętrzach. Są łatwe do przenoszenia bądź przesunięcia, nie związane z miejscem. Meble Regencji, jeszcze ciężkie, miały wprawdzie nóżki wygięte w kształcie litery S, nie powiązane łącznikami, lecz jeszcze nie pozbawione były pewnej monumentalności. Meble rokokowe stały się lekkie,o płynnych liniach. Drewno hebanowe i technika markieterii z różnych materiałów zostały całkowicie zaniechane na rzecz intarsji w drewnie. Była to zresztą ta sama metoda wycinania wzorów z drewna różnych rodzajów i układania ich jak w markieterii, z tą różnica, że motywy nie były wycinane parami. Powierzchnia mebla stała się dzięki temu bardziej jednolita, spokojniejsza. Do okładania brzegów mebli, płyt oraz na uchwyty, zamki itp. stosowano brązowe okucia. Jako motywy rzeźbiarskie brązów występowały muszle, głowy i biusty kobiece (hermy), liście akantu oraz - w poszczególnych meblach - motywy wschodnie; smoki, małpki, drzewa palmowe i inne. Na forniry używane było rożnego rodzaju drewno egzotyczne i krajowe: palisander, róża, oliwka, pomarańcza, gruszka, amarant i tuja; na meble szkieletowe - drewno twarde krajowe, przeważnie orzech. W intarsji spotykamy motywy geometryczne obok roślinnych i figuralnych; tło było układane z małych kawałków fornirów, przy symetrycznym zestawianiu słoi pod kątem. Okucia brązowe, o niesymetrycznym rysunku, komponowano razem z intarsją. Obok mebli fornirowanych dużą popularność uzyskały meble lakierowane, które początkowo były dostarczane z Chin, a później szkielety ich były przygotowane przez miejscowych rzemieślników i wysyłane do Chin w celu pokrycia ich lakierem. Wykonanie takich mebli trwało bardzo długo, nic więc dziwnego, że znaleźli się rzemieślnicy próbujący zastąpić lakier chiński lakierem francuskim. Robert Martin, krawiec z przedmieścia Paryża, początkowo nieudolnie imitował lakier chiński, później zaś, wraz z trzema swoimi braćmi, wynalazł własny sposób wykonania lakieru.

Chodniki sznurkowe - w Warszawie - www.wykladzinyotowck.pl

Bracia Martin stali się tzw. vernis-seurs - lakiernikami, którzy stosowali lakier początkowo na pokrycie karoc i lektyk, a później dopiero zastosowali go do lakierowania mebli. Lakierowane meble stały się modne we Francji, a stąd moda przeniknęła do innych krajów, zwłaszcza zaś rozpowszechniła się w saskim rokoko. W 1748 r. warsztat braci Martin został włączony do Manufacture Nationale, jako Manufacture royale de vernis facon de la Chine. Jedna ze specjalności techniki braci Martin było wykonywanie złoconego tła z lakierowaną dekoracją, co stosowano najczęsciej na lektyki. Tło lakierowanych mebli było zwykle czarne albo czerwone, a nim zaś malowane figury i ornamenty o motywach wschodnich. Meble do siedzenia lub leżenia przejawiały wielką różnorodność form. Były one rzeźbione i lakierowane lub złocone; rzadko pozostawiano je w kolorze naturalnego drewna. charakterystyczną cechą mebli rokokowych było zaniechanie wyraźnego wyodrębnienia poszczególnych części, co wyraźnie występowało w meblach z czasów Ludwika XIV. W rokokowych meblach do siedzenia nóżki stopiły się w jedną całość z siedzeniem i oparciem; w komodach, biurkach itp. - ze skrzynią całego mebla. Brązy służyły do przykrycia połączeń i częściowo do zabezpieczenia brzegów. Należy podkreślić, że złocenie i lakierowanie mebli mogło być stosowane bez zastrzeżeń w meblach wykonanych niezwykle dokładnie, prawie precyzyjnie, a więc przy zastosowaniu doskonałej techniki stolarskiej i z wyborowego, odpowiednio przygotowanego i latami suszonego drewna. Tylko wówczas można było być pewnym, że drewno nie będzie ulegać deformacjom, tak charakterystycznym dla niedostatecznie wyschniętego materiału. Powierzchnia mebli, z wyjątkiem lakierowanych, była zabezpieczona, po uprzednim wyszlifowaniu, przez pokrycie jej olejem lnianym lub makowym, albo woskiem pszczelim rozpuszczonym w terpentynie. W XVIII w. wszedł w użycie lakier gumowy, rozpuszczony w spirytusie winnym, nakładany kilkanaście razy pędzlem i rozcierany. Forniry na okładanie mebli były cięte ręcznie, były więc stosunkowo grubsze od dzisiejszych, ciętych maszynowo, choć np. ebeniści stosowali wyjątkowo cienkie forniry, o grubości około 1 mm. Konserwacja tych mebli nie nasuwała takich trudności, jakie zauważyliśmy w stosunku do mebli Boulle'a.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka: S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne

W rokoko kompozycja wnętrz polegała na rozbiciu ścian na pola, w których znajdowały się okna, drzwi, lustra i szafy, włączone w ogólną kompozycję jako związane z nią elementy. Rokoko wprowadziło konsekwentnie jednolita kompozycje ścian, sufitu i posadzki. Ściana podzielona była zwykle na część cokołową, o wysokości odpowiadającej oparciu niewysokich krzeseł, właściwe pole ściany i wieńczący lekki gzyms, który mógł być wygięty lub sprowadzony do listwy o dozwolonej kompozycji, niekoniecznie poziomo odgradzającej ścianę od sufitu. Gzyms istnieje jeszcze we wnętrzach z okresu Regencji, bliski w formie gzymsowi z okresu Ludwika XIV. Dolna część ściany, cokołowa, obłożona była zwykle boazerią płycinową, gładką, rzadziej ozdobną. Charakterystyczną cechą wnętrz francuskich było nieskomplikowane wykonanie cokołu, z uwagi na to, iż nie powinien być narażony na uszkodzenie meblami. Pola ściany, tzw. panneaux, były obramione listwami, zazwyczaj złoconymi, z wygiętymi rogami; na listwach i między listwami występowały motywy: kwiatów, muszli, rozet i siateczki. W stylu Regencji rama każdego pola, choć wygięta u góry i na narożnikach, była symetryczna w kompozycji. W stylu rokoko panuje zupełna dowolność kompozycji ram poszczególnych pól, przy zachowaniu niezwykle subtelnej równowagi. Kompozycja wnętrz sprowadzała się do umiejętnego operowania linią prosta i wygięta, w połączeniu z rytmicznymi akcentami motywów roślinnych. Niektórzy mistrzowie rokoko, jak np. Meissonier, posuwali się znacznie w dowolności i dynamice kompozycji, tworząc fantazje skalne, pełne muszelek, krajobrazy z palmami, smokami itp. Artyści rokoka operowali doskonałą sztukaterią do wykonania dekoracji sufitów i ścian. W wielu jednak przypadkach listwy i dekoracja były rzeźbione w lakierowanym drewnie lub też wyjątkowo - w drewnie pozostawionym w naturalnym kolorze, z wykończeniem. Wnętrza rokokowe były widne, jasne w kolorach. Często występowała na ścianach biel ze złoceniami na listwach, gzymsach oraz na dekoracjach. Niektóre pola były wypełnione kompozycjami malarskimi o bogatej harmonii barw. Pola ścian były często wypełnione tkaniną.

Chodniki sznurkowe - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

W okresie rokoka tkactwo francuskie osiągnęło wysoki poziom doskonałości, przodując całej Europie, zarówno co do różnorodności materiałów i techniki, jak i co do wzorów, które opracowywali wybitni artyści. Często występowało w tkaninach złoto i srebro, nie tylko w postaci pojedynczych nitek, ale także karbowanych lub gładkich pasków. Tkaniny były różnorodne: obok adamaszków i brokatów, aksamitów i weluru, występowały wytłaczane plusze jedwabne i wełniane oraz tafty. Rysunek tkanin był lekki, barwy spokojne, delikatne; wzory występowały w dwóch planach: jeden - to tło pokryte siatką, paskami albo rozetkami, drugi - to wyraźny ornament pierwszoplanowy - roślinny i kwiatowy, o motywach ptaków, wazonów, a także wyjątkowo, o motywach pejzażowych. Modne były tkaniny nawiązujące do sztuki chińskiej, stosowane zarówno na ściany, jak i na obicia mebli, a zwłaszcza na parawany i ekrany. stosowano również haftowane obicia na meble, tzw. petit point lub point d'Hongrie. Ściany wykładane bywały również papierem chińskim. Troskliwie opracowywano otwory okienne i drzwiowe. Okna zajmowały całą wysokość ściany, były wysmukłe, co podkreślał jeszcze wyraźniej podział na drobne szybki, najczęściej o wydłużonych proporcjach. Ościeża okien komponowano łącznie ze ścianami. Sute firanki i zasłony okienne nadawały wielką zaciszność wnętrzu. Drzwi płycinowe, również o wydłużonych proporcjach podkreślonych układem płycin, z których górna była znacznie większą niż dolna, były zwykle zwieńczone supraportą, sięgającą do sufitu. W supraportach umieszczano ozdobne płaskie rzeźby lub obrazy. Ozdoby drzwi były podobnie opracowane jak ozdoby listew na ścianach. Kominki i piece rokokowe były kompozycjami malarsko-rzeźbiarskimi, włączonymi w podziały ścian wnętrza. Miały one charakter wybitnie mieszkalny i użytkowy, niezależnie od wyrafinowanych szczegółów: obramień kominków, kafli, gzymsów i nóżek pieców. Posadzki były przeważnie parkietami, stanowiącymi jedną całość kompozycyjną ze ścianami i sufitem. Pałace w okresie rokoka całkowicie się przeżyły. Zamiast nich zaczęto budować małe wiejskie rezydencje i małe domy w mieście przeznaczone dla niewielkiego grona ludzi.

Obszywanie chodników dywanów - w Warszawie - www.wykladzinyotwock.pl

źródło: materiały książka S. Sienicki – Wnętrza mieszkalne